Hillsong: a megachurch exsposed ***

Inleiding

Ik heb geen aandelen in the Hillsong church, meer nog, voor mij zijn ze niet zo bekend, al blijken ze wel een afdeling in Brussel te hebben, wel kan ik genieten van de muziek. Maar toch voel ik me geneigd in hun verdediging te spreken na het zien van de documentaire Hillsong: A megachurch exposed. De documentaire geeft namelijk een bijzonder eenzijdig negatief beeld van deze megakerk, waardoor ik bij het kijken steeds maar weer hoop op een antwoord van actieve leden, die zijn namelijk compleet afwezig. De enige mensen die aan het woord gelaten worden zijn voormalige leden en journalisten en advocaten die tot de aanklagers beho(o)r(d)en.

De documentaire

Ik zie eigenlijk in de documentaire een driedeling terug, die nergens extreem overtuigend is.

– Het eerste deel handelt vooral over geld. Hillsong is een bijzonder rijke kerk met een hele grote aanhang, waaronder veel beroemdheden. Een persoon haalt uit naar de kledij die hij vaak gedragen ziet bij massa-evangelisten, hij heeft er zelfs een site over ontworpen. Het blijkt namelijk dat vele van deze evangelisten bijzonder extravagante kleren dragen. Ikzelf ben een mens die bijna alles zou weggeven, dus rijk worden zit er voor mij niet echt in, maar ik ben ook niet vies van geld. Ook een kerk heeft geld nodig. Ik herinner me dat Jehovah’s getuigen in de tijd vaak afgaven op andere kerken waar een collecte werd gehouden, maar Jehovah’s getuigen doen dan weer op hun eigen manier ook veel moeite om geld in het laatje te krijgen. Dat is logisch, zonder geld bereik je nu eenmaal niets. Maar men moet het ook in het juiste perspectief plaatsen. In België is het loon van de meeste predikanten wettelijk bepaald, meer nog zelfs een gedeelte van het belastinggeld wordt hiervoor gebruikt. Bijzonder is trouwens dat een bisschop binnen de Katholieke Kerk wel een bijzonder hoge bijdrage krijgt, terwijl je als priester binnen de Katholieke kerk een gelofte van armoede hebt afgelegd. Het is in groot contrast met wat een parochiepriester maar verdient, niet trouwens dat hij in geldproblemen terecht zou komen.

De meeste kerken kunnen hun werking betalen door middel van de opgehaalde collectes. Nu is er natuurlijk heel veel discrepantie hieromtrent. Als je naar een kerk gaat met vijftig vaste deelnemers uit de lagere en de middenklasse zul je een stuk minder geld ophalen dan in een megakerk zoals Hillsong met duizenden kerkgangers, waaronder een hele resem beroemdheden. Verder hebben ze natuurlijk hun brand mee; ze verkopen miljoenen cd’s en aanverwante dingen van hun kerk.

Ik heb dan ook eens op hun sites gekeken en moet zeggen dat ik de werking niet bijzonder naar groter geldgewin zie neigen dan een doorsnee kerk. Ze hebben collectes zoals elke kerk (die op het ogenblik trouwens enkel online worden gehouden, volgens hun site, en niet meer tijdens de bijeenkomsten). Ook heb ik eens de kosten bekeken van een studie aan het Hillsong College in Australië en ook daar rijzen de prijzen echt niet de pan uit. Voor een masteropleiding betaal je al snel 20 000 dollar, wat in onze Belgische ogen met een prijskaartje voor hoger onderwijs van zo’n 1000 euro, veel lijkt, maar ik heb dit vergeleken met de kosten bij een doorsnee universiteit in Australië en dan blijkt die 20 000 dollar vaak zowat de helft te zijn van de kosten die deze doorsnee universiteiten aanrekenen.

Verder komt er een dame aan bod die vaak het woord “misbruik” in de mond neemt, maar eigenlijk weinig bewijzen voor “misbruik” aangeeft. Velen van de ondervraagden kaarten aan dat ze vaak als vrijwilliger werden ingezet, onbetaalde arbeiders noemen ze het. Het is geen geheim dat de meeste kerken en christelijke organisaties bouwen op hun vrijwilligers, is dat een probleem? Niemand die zegt dat je iets moet doen… Daar kies je toch nog altijd zelf voor?

De twee andere delen zijn zorgwekkender denk ik;

– Het tweede punt gaat over een overspelaffaire van één van de leading pastors. Zoals een dame in de documentaire aankaart is het nogal hypocriet dat hij haar het vuur onder de schenen legt op het moment dat ze buitenechtelijke seks heeft met één van haar partners en dan zelf zo over de schreef gaat. Maar opnieuw ook de mensen die van voor in de kerk staan zijn mensen, een pastor is geen perfect wezen, een engel als het ware hier op aarde neergezet, kijk er dan ook niet zo naar op alsof ze dat wel zijn. De taak van een pastor is jou dichter bij God te krijgen… Terwijl het probleem ook bij het charisma ligt van de pastor, ligt ook een grote verantwoordelijkheid bij ons, wij kiezen ervoor om een pastor op een piëdestal te plaatsen. Al in de bijbel wordt dit aangekaart wanneer Paulus aanhaalt dat sommigen beweren zijn volgelingen te zijn, en anderen die van Apollos, terwijl ze juist volgelingen van Christus moeten zijn. Paulus was niet opgezet met het feit dat mensen hem volgden, dit is misschien wel het grootste verschil met vele pastors die de beroemdheid wel kunnen smaken. Maar die macht hebben ze enkel doordat wij, de kerkgangers, hen die geven.

– Het laatste punt gaat over het kindermisbruik van Frank Houston, de vader van Brian Houston die over het algemeen wordt gezien als de stichter van Hillsong, en die nu aangeklaagd is voor de verzwijging van seksueel misbruik gepleegd door zijn vader. Frank Houston zou in de jaren ‘60 en ‘70 verschillende jongetjes misbruikt hebben, terwijl hij zelf werkzaam was als pastor. Van één daarvan zou Brian Houston geweten hebben, en dit niet aan de autoriteiten hebben meegedeeld. Waarom personen in een leidende positie altijd aan kinderen moeten zitten, is mij trouwens een raadsel.

Eerst en vooral moet gezegd worden dat de aflevering hier niet bevredigend is. Zo halen ze verschillende keren de Royal commission aan, maar zeker drie of vier keer tonen ze beelden waarop Brian Houston de eed aflegt dat hij de waarheid zal vertellen. Dat heeft geen enkele bewijsvoering voor de zittingen! Waarom tonen ze juist die beelden zo vaak, terwijl er ongetwijfeld interessantere dingen zijn verteld tijdens deze Royal Commission die ons een beter beeld zou hebben kunnen geven van wat er speelde.

Verder is het natuurlijk wrang, ongeacht de positie van Brian Houston, als pastor, waardoor zijn loyaliteit in de eerste plaats bij Christus, en dus bij de waarheid zou moeten liggen. Maar het is ook problematisch om een persoon te verplichten te kiezen tussen de loyaliteit tegenover zijn familie en tegen jou als vreemde, ondanks dat je daarmee soms juist niet doet wat goed is. Ik weet niet meer in welk land het was, maar ik herinner me ooit gelezen te hebben dat er een land is waar een ouder niet medeplichtig kan worden gemaakt wanneer zij haar kind helpt een moord te verdoezelen, juist door de band die ze heeft met de dader.

Maar opnieuw, wat ik vooral mis in de documentaire is weerwoord. Iedereen kan zijn gal spuien, maar iedereen met een andere (positieve) mening wordt gewoon niet aan het woord gelaten.